ਕਵਿਤਾ - ਮਦਰ ਟੈਰੇਸਾ ਦੇ ਨਾਂ/ To Mother Teresa

ਮਦਰ ਟੈਰੀਸਾ ਦੇ ਨਾਂ
 
ਸਾਧੂ ਬਿਨਿੰਗ
          
ਸਾਦੀ ਸਾੜੀ 'ਚ ਜਾਪੇਂ ਦੇਵੀ
ਤੈਨੂੰ ਮਾਂ ਕਹਿਣ 'ਚ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਬੁਰਾਈ
ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ ਹਮਦਰਦੀ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰ ਹੋਵੇਗਾ
ਵਿਸ਼ਵ ਨੂੰ ਸਮੋਣ ਜੋਗਾ ਪਿਆਰ ਵੀ
ਤੇਰਾ ਕਰਾਈਸਟ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਅਟੱਲ
ਪਰ ਭਰੋਸਿਆਂ ਤੇ ਪਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਕਦੀ ਭੁੱਖ ਮਰੀ ਹੈ
ਕੀ ਉਹ ਪਿਆਰ ਤੇ ਭਰੋਸੇ ਥੁੜੋਂ ਮਰਦੇ ਹਨ
ਜਿਹੜ੍ਹੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਭੁੱਖ ਅੱਗੇ ਦਮ ਤੋੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ?

ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਵਿਲਕਦੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮੂੰਹ ਬੁਰਕੀ ਪਾਉਣ ਲਈ
ਕੁਝ ਲੋਕ ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਦੇ ਗੁਦਾਮਾਂ ਚੋਂ ਦਾਣੇ ਚੁਰਾਉਂਦੇ ਨੇ
ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਇਨਾਮ
ਉਸੇ ਲੁਟੇਰੇ ਤੋਂ ਮੰਗ
ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਲਾਉਂਦੀ ਏਂ ਬੁਰਕੀ
ਤੈਨੂੰ ਮਿਲੇ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ

ਪਿਆਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਕਰਕੇ ਜਾਂ
ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਬਦਲੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ
ਤਾਂ ਉਹ ਟੂਟੂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਡੇਲਾ ਨੂੰ ਚੁਣਦੇ
ਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦਾ ਉਹ ਭਾਈ
ਅਜੇ ਕਈ ਦਹਾਕੇ ਕਰਦਾ ਉਡੀਕ

ਇਕ ਖਾਸ ਸੇਵਾ ਬਦਲੇ ਮਿਲਦੇ ਇਹ ਇਨਾਮ
ਜੋ ਤੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਅਣਜਾਣੇ ਹੀ ਅੱਜ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੀ ਕਰਦੀ

ਇਹ ਰਾਜੇ ਤੇਰਾ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਪੁੱਜ ਕੇ ਕਰਦੇ ਸਤਿਕਾਰ
ਉਹਨਾਂ ਹੱਥ ਆਈ ਤੂੰ ਇਕ ਗੈਬੀ ਢਾਲ
ਜਾਦੂ ਦਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ
ਤੇਰੇ ਪਿਛੇ ਖੜ੍ਹੇ ਉਹ ਦੇਖਣ ਸੱਭ ਕੁਝ
ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕੇ ਅੱਖ ਕੋਈ ਕੋਈ
ਤੈਨੂੰ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੀ ਤਰਾਂ ਵਰਤ
ਉਹਨੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕੋਨੇ ਕੋਨੇ
ਪਹੁੰਚਾਈ ਹੈ ਬਾਈਬਲ
ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਬਾਈਬਲ ਹੈ
ਪਰ ਘਰ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਤੇ ਨਾ ਇਨਸਾਨ ਕਹਾਉਣ ਦਾ ਹੱਕ
ਤੇਰੇ ਚੰਗੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ
ਤੂੰ ਰਾਜਿਆਂ ਲਈ ਸਿਰਫ ਇਕ ਹਥਿਆਰ

ਤੈਨੂੰ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮਤਲਬ
ਉਹਨਾਂ ਹੱਥ ਹੋਰ ਵੀ ਤਿੱਖਾ ਹਥਿਆਰ

ਅਜੋਕੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਰਾਜ
ਅਸ਼ੋਕ ਦੇ ਰਾਜ ਵਾਂਗ
ਦੇਸ ਦੇ ਇਕ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਤੱਕ ਨਾ ਜਾਵੇ
ਇਹ ਤਾਂ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੀ ਕਿਸੇ ਤੀਹਵੀਂ ਮੰਜ਼ਲ ਤੋਂ
ਸੈਂਕੜ੍ਹੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਸੀਨੇ ਚੀਰਦਾ
ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕਰੰਟ ਵਾਂਗ ਵਾਪਿਸ ਉੱਥੇ ਮੁੜ ਆਵੇ
ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ 'ਚੋਂ
ਰਾਜੇ ਅਣਗਿਣਤ ਦੇਸਾਂ ਤੇ ਕਰਦੇ ਰਾਜ
ਤੇ ਤੂੰ ਪਿਆਰੀ ਮਦਰ ਟੈਰੀਸਾ
ਉਹਨਾਂ ਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਜੀਵਨ-ਬੀਮਾ
ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਤੂੰ ਪਿਆਰ, ਸ਼ਾਂਤੀ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੂਕਦੀ ਰਹੀ
ਛੁਪੀ ਰਹੇਗੀ ਅਸਲੀਅਤ ਉਨਾਂ ਦੀ
ਭੁੱਖੇ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ
ਭਰਦੀ ਰਹੇਗੀ ਤਿਜੌਰੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ

ਇਹ ਬੱਚੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੁੱਲੀਂ ਤੂੰ ਬੁਰਕੀ ਲਾਵੇਂ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਤੂੰ ਆਸ ਦੀ ਜੋਤ ਜਗਾਵੇਂ
ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਦੇ ਖੁੱਦ ਮਾਲਕ ਬਣਨ ਦੀ
ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖਦੇ ਜਾਚ
ਭੁੱਖ ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਸਦਾ ਲਈ ਹਰਾਈ ਨਾ ਜਾਣੀ

ਜੇ ਤੂੰ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਚਾਹਵੇਂ
ਇਹ ਜੀਣ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਾਲਾ ਜੀਵਨ
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਦੇ
ਸੰਘਰਸ਼ 'ਚ ਜ਼ਕੀਨ ਕਰਨਾ ਦੱਸ
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਦੱਸ
ਚੀ ਗਵੇਰਾ ਤੇ ਸਟੀਵ ਬੀਕੋ ਬਾਰੇ ਦੱਸ
ਲੱਗ ਜਾਵੇਗਾ ਛੇਤੀ ਹੀ ਪਤਾ
ਤੈਨੂੰ ਏਸ ਸਬਕ ਦੇ ਅਸਰ ਦਾ
ਤੇਰੇ ਰਾਜੇ ਤੈਨੂੰ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਨਹੀਂ
ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੀ ਉੱਚੀ ਤਾਕੀ 'ਚੋਂ
ਚਲਾਈ ਇਕ ਗੋਲੀ ਬਖਸ਼ਣਗੇ
ਤੇ ਐਲਸਲਵਾਡੋਰ ਵਿਚ ਕਿਤੇ
ਕਿਸੇ ਗੁਮਨਾਮ ਕਬਰ ਵਿਚ ਸੁੱਟ ਦੇਣਗੇ

TO MOTHER TERESA

Sadhu Binning

wrapped in a simple saree you resemble a goddess

to call you mother is really not a bad thing

you may have unshakable belief in Christ

you may have oceans of sympathy

love that can embrace the universe

but do love and belief alone ever satisfy a hungry body?

do they die due to lack of love and belief

those who slowly starve to death?

to feed a starving, suffering child

some would snatch food from the hoarding robbers

they are given death in reward

when by begging from the same robbers

you place a small bite in that child's mouth

you are given a Nobel prize

for the child you're no less than a Devi

these prizes are not given for the depth of love

nor for saving a starving child

had these prizes were given for serving one's people

they would have chosen Mandellas before Tutu

that somebody from Poland

probably had to wait many more decades

they are given for the service you perhaps unknowingly

provide to the modern kings

these kings have always honored you

you're a shield of magic in their hands

a magical mirror

standing behind you they watch everything

yet themselves are seen only by rare eyes

using you as a commercial poster

they have handed out the bible

in all corners of the earth

people have bibles but lost their lands

and their right to be humans

regardless of all your noble intentions

you become a tool in the hands of these kings

a noble prize for you

simply means a sharper tool for them

the empires of these modern kings

do not run from one end of a country to the other

like that of great Ashok

instead they start from the thirtieth floor in New York

passing through numerous countries

like electric current comes back to the starting point

from their high-rises and electric windows

they rule their empires

and you are dear mother Teresa their life insurance

as long as you keep on crying love, peace, belief

their reality will remain hidden

the starving will keep on starving

the rich will keep on getting rich

these children that you feed

and in whose eyes the light of hope you lit

until these children learn

to become masters of their own fate

they can never defeat hunger

if you really want them to live

like dignified human beings

teach them to believe in struggling for their rights

teach them about Bhagat Singh

about Che Guevera and Steve Biko

you will soon see the effect of this lesson

you won't be given a Nobel prize

but a bullet triggered from a New York window

and thrown in an unmarked grave

some where in El Salvador